Obligacje indeksowane inflacją – czy warto w nie inwestować?

W czasach rekordowej inflacji, której wrześniowy odczyt według GUS-u wyniósł 16,1% rok do roku ważne jest, aby świadomie lokować swoje pieniądze. Niestety aktualne lokaty mogą nie wydawać się atrakcyjne, stąd warto rozważyć inne alternatywy.

Wśród dostępnych na rynku rozwiązań znajdziemy obligacje skarbowe. Uchodzą one za jedne z bezpieczniejszych instrumentów, jakich można użyć do zainwestowania swoich oszczędności. Należy dbać o to, aby siła nabywcza zgromadzonego przez nas kapitału nie spadała tak mocno, a nawet się zwiększała. Warto więc poznać rodzaje obligacji oraz wytłumaczyć, na jakiej zasadzie działają.

W artykule:

Obligacje – ogólne informacje

Obligacje to dłużne papiery wartościowe, które mogą być emitowane przez:

• Skarb Państwa – obligacje skarbowe
• przedsiębiorstwo – obligacje korporacyjne
• gminę, związki gmin – obligacje komunalne

Najbezpieczniejszą formą spośród wyżej wymienionych są obligacje skarbowe, a więc instrumenty finansowe sprzedawane przez Ministra Finansów, który reprezentuje Skarb Państwa. Występuje on w tej sytuacji w roli dłużnika, który pożycza od nabywcy określoną sumę pieniędzy i zobowiązuje się ją zwrócić, a więc wykupić obligacje wraz z odsetkami.

Upraszczając, państwo zapożycza się u swoich obywateli, aby spełnić swoje założenia budżetowe, a następnie płaci odsetki od takiej “pożyczki”.

Taka forma inwestycji środków uważana jest za jedną z najbezpieczniejszych, ponieważ Skarb Państwa jest gwarantem wykupu obligacji i za wszelkie zobowiązania odpowiada całym majątkiem.

W przypadku obligacji korporacyjnych, ryzyko jest większe, lecz oferty są zarazem atrakcyjniejsze pod kątem stóp zwrotu. Jednak trzeba liczyć się z tym, że przedsiębiorstwo jest mniej stabilne i bardziej narażone na bankructwo niż państwo takie jak Polska. W przypadku państwa prawdopodobieństwo bankructwa jest naprawdę małe, takie sytuacje zdarzają się niezwykle rzadko.

Obligacje skarbowe sprzedawane są na przetargach dla dużych inwestorów, a głównymi klientami są tutaj banki. Dla inwestorów obligacje notowane na rynku są dostępne w biurach maklerskich na Giełdzie Papierów Wartościowych.

Sprzedaż obligacji skarbowych odbywa się również przez agenta emisji, który ma w swojej ofercie obligacje oszczędnościowe przeznaczone dla inwestorów indywidualnych. Cena jednostkowa obligacji jest naprawdę niska i wynosi 100 zł. Zatem inwestowanie w obligacje można zacząć nawet z małymi kwotami.

Jak kupić obligacje skarbowe?

Zakup obligacji może odbywać się poprzez kilka kanałów:

1. placówka – oddziały PKO Banku Polskiego lub Punkty Obsługi Klientów Biura Maklerskiego PKO BP, we wrześniu 2022r. Ministerstwo Finansów podpisało umowę z Bankiem Pekao S.A, zatem od października będzie można również w tym Biurze Maklerskim zakupić obligacje detaliczne Skarbu Państwa
2. Internet – możliwość szybkiego zakupu obligacji skarbowych oferuje strona www.zakup.obligacjeskarbowe.pl
3. telefonicznie – dyspozycję zakupu można złożyć u konsultanta dzwoniąc pod numer podany na stronie Ministerstwa Finansów

Rodzaje obligacji skarbowych – oferta na wrzesień 2022 r.

Skarb Państwa emituje kilka rodzajów obligacji, dzięki czemu można wybrać najodpowiedniejszą dla siebie ofertę na określony czas. W ofercie znajdziemy papiery wartościowe o stałym i zmiennym oprocentowaniu, a także te powiązane ze stopą inflacji. Różnią się one między sobą także terminem wykupu.

Oferta Ministerstwa Finansów jest co jakiś czas aktualizowana. Niektóre obligacje całkowicie się wycofuje lub zmienia się oprocentowanie.

Aktualnie w ofercie znajdziemy:

• obligacje trzymiesięczne oraz trzyletnie 0 stałym oprocentowaniu – klient z góry wie, ile wyniesie jego zysk, ponieważ oprocentowanie jest określone i nie zmienia się w trakcie okresu oszczędzania
• obligacje roczne oraz dwuletnie o zmiennym oprocentowaniu – w pierwszym okresie odsetkowym występuje tutaj sztywne oprocentowanie, natomiast w kolejnych miesięcznych okresach odsetkowych nalicza się je jako sumę stopy referencyjnej ustalonej przez NBP oraz stałej marży.

W ostatnim czasie na popularności znacznie zyskały obligacje indeksowane inflacją. Od kiedy Polacy zmagają się ze sporym wzrostem cen, zaczynają szukać odpowiednich instrumentów do ochrony środków przed utratą siły nabywczej. To właśnie tym obligacjom przyjrzymy się bliżej, aby dokładnie poznać ich działanie.

W ofercie znajdują się cztery formy tego typu instrumentu:

• obligacje 4 letnie: W pierwszym rocznym okresie odsetkowym występuje tutaj oprocentowanie stałe, które w aktualnej ofercie wynosi 6,50%. Jest ono ustalane przez Ministerstwo Finansów.
• Natomiast w kolejnych okresach odsetkowych, począwszy od drugiego roku, bierze się pod uwagę sumę inflacji, przyjmowanej dla 12 miesięcy, ogłaszanej przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego oraz marży odsetkowej (1,00%), która ma być gwarantem zysku ponad inflację.
• Odsetki wypłacane są co roku. Według sierpniowych danych Ministerstwa Finansów to właśnie zakup obligacji COI (czteroletnich obligacji indeksowanych) cieszył się największą popularnością.
• obligacje 10 letnie: Podobnie jak w przypadku obligacji 4 letnich, w pierwszym okresie odsetkowym występuje tu oprocentowanie wskazane w Liście emisyjnym, które wynosi 6,75%. W kolejnych okresach bierze się pod uwagę sumę inflacji oraz marży odsetkowej, która aktualnie wynosi 1,25%.
• Zyskowność tej obligacji znacznie zwiększa kapitalizacja odsetek, która występuje po każdym rocznym okresie odsetkowym. Jednak trzeba liczyć się z tym, że zostaną one wypłacone dopiero w dniu wykupu obligacji, a więc po 10 latach.
• obligacje rodzinne 6 letnie oraz 12 letnie: Przeznaczone są wyłącznie dla beneficjentów programu ” Rodzina 500 plus”. Osoby te mogą zakupić obligacje do wysokości przyznanego świadczenia, która naliczana jest jako suma miesięcznych kwot świadczenia.
  Oprocentowanie w pierwszym roku wynosi odpowiednio 6,70% dla obligacji sześcioletnich oraz 7,00% dla dwunastoletnich. Natomiast w kolejnych okresach oblicza się je podobnie jak w wariancie obligacji sześcioletnich oraz 10 letnich, różnią się jedynie wysokością marży, która ma dawać zysk powyżej inflacji. Odsetki są kapitalizowane i wypłacane przy wykupie obligacji.

W niemal każdej sytuacji należy jednak pamiętać o tzw. podatku Belki, a więc podatku od zysków kapitałowych. Uszczupla on osiągnięty zysk o 19%. Należy zwrócić uwagę na fakt, że przy obligacjach czteroletnich, gdzie odsetki wypłacane są co roku, podatek będzie pobierany po każdym rocznym okresie odsetkowym.

Inaczej to wygląda w przypadku pozostałych obligacji indeksowanych inflacją, ponieważ podatek od zysków kapitałowych pobierany jest jednorazowo przy zakończeniu całego okresu oszczędzania.

Dla osób traktujących obligacje jako instrument do długoterminowego oszczędzania idealnym wyjściem będzie założenie Indywidualnego Konta Emerytalnego, w ramach którego unika się tego rodzaju opodatkowania. Warunkiem jest jednak wypłacenie środków dopiero po ukończeniu 60 roku życia.

Obligacje skarbowe indeksowane inflacją sposobem na ochronę oszczędności?

Obligacje te ciężko nazwać “antyinflacyjnymi”, chociaż takie określenia często pojawiają się w mediach. Pokonanie inflacji utrudnia tutaj sztywne oprocentowanie w pierwszym rocznym okresie odsetkowym.

Dopiero w kolejnych okresach oprocentowanie ustala się jako stałą marżę powiększoną o wskaźnik cen towarów i usług, a więc o inflację. Zatem najlepszym momentem na zakup tego typu instrumentu jest okres, kiedy inflacja znajduje się na umiarkowanym poziomie, jednak przewidywany jest jej stopniowy wzrost.

Obecnie jesteśmy na etapie wysokiej inflacji i nie wiemy jak będzie się ona kształtować w kolejnych miesiącach, więc „mniejszym złem” będzie zainwestowanie pieniędzy w obligacje indeksowane inflacją niż pozostawienie ich, aby nie pracowały wcale. Tym bardziej, że obligacje skarbowe są instrumentami przejrzystymi, które z łatwością można kupić.

Zatem jeżeli posiadamy wolne środki i jesteśmy w stanie zamrozić kapitał na kilka lat, będzie to opcja dla nas. Obligacje będą dobrą alternatywą dla lokat bankowych, oferując wyższe oprocentowanie, które chociaż w jakimś stopniu uchroni nasz kapitał przez utratą siły nabywczej. Nawet jeżeli będziemy przegrywać lekko z inflacją, to rekompensatą będzie dla nas brak ryzyka rynkowego.

Twórczyni artykułu: Patrycja Biernat

Polecane książki: