Opis
Powstanie państwa i jego istnienie to dwa różne zagadnienia. Państwa powstawały w celu realizacji ważnych potrzeb mieszkańców regionu, które niekoniecznie były później podstawą ich trwałości. Przetrwanie państwa zależało przede wszystkim od możliwości utrzymania wewnętrznej równowagi, kształtowanej przez interesy różnych grup społecznych. Choć prawie zawsze były one bardziej lub mniej rozbieżne, decydowało przekonanie, że razem jest jednak lepiej – ale nie zawsze to wystarczało. Wspólnota jest bowiem wartością, szczególnie tam, gdzie nie ma różnic kulturowych. Nie jest jednak dominująca w grze interesów – przede wszystkim ekonomicznych. Bogatsi są mało zainteresowani sojuszem z biednymi, chyba że ci ostatni są im potrzebni. Państwo spełnia więc swoją funkcję, gdy jego elementy współgrają ze sobą i tworzą przekonanie o efektywności oraz bezpieczeństwie bycia razem. Przekonanie to niekoniecznie musi być oparte na obiektywnych podstawach. Ludzie są częścią państwa wraz z mitami i wyobrażeniami o nim, o sobie i o sąsiadach.
Ukształtowany przez nich ustrój także nie tworzy konstrukcji optymalizującej strukturę społeczną w ich interesie. Jest również wynikiem ścierania się rozmaitych wizji i wyobrażeń. Efektem niekoniecznie jest demokracja – często zwycięża wizja państwa wodzowskiego, autorytarnego, tworzącego iluzję realizacji marzeń na skróty.
Jeśli przeglądasz tę książkę, prawdopodobnie zainteresuje cię również wywiad z prof. Andrzejem Sopoćko „O polityce pieniężnej”.
O autorze
Prof. zw. dr hab. Andrzej Sopoćko zawodowo zajmuje się rynkami finansowych i polityką pieniężną. Wciągnęła go też historia starożytnego Egiptu i psie osobowości. Obecnie pracuje jako profesor na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego. Był m.in. Prezesem Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, głównym doradcą ekonomicznym Premiera RP, wiceministrem finansów, wiceprezesem Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Ma w dorobku około 100 publikacji, w tym 10 książek, nagradzany był dwukrotnie przez Polską Akademie Nauk za najlepszą książkę roku, czterokrotnie otrzymał nagrodę Ministra Szkolnictwa Wyższego i Nauki. Visiting Profesor na uczelniach w RFN, USA i Szwajcarii.
Recenzje ekspertów
Książka Andrzeja Sopoćki dotyczy problematyki kluczowej, wyznaczającej kształt teraźniejszości i mającej znaczenie dla przyszłości. „Państwo” właśnie teraz należy do niewielkiego zbioru centralnych pojęć niezbędnych do zrozumienia świata. Demokrację uznaje się za system, co prawda niedoskonały, jednak najlepszy z możliwych. Autor pokazuje państwo i jego drogę rozwojową prowadzącą do współczesności państwa demokratycznego. Przedstawia również pozbawiony publicystycznej powierzchowności program polityczny dla Polski. Formułuje postulaty niezbędne dla demokracji, która łączyłaby efektywność gospodarczą, sprzyjałaby rozwojowi i traktowałaby całe społeczeństwo jako zbiór ludzi upodmiotowionych i dojrzałych. Praca ma historyczną głębię – to książka tyleż analizująca współczesność, co prognozująca, a także projektująca przyszłość. Tekst pozbawiony autorytarnej arbitralności i wyniosłości skłania do rozmowy. Autor zaprasza do udziału w wysiłku i przyjemności lepszego rozumienia świata, a także w jego kształtowaniu. Odbiorcami tej książki mogą być nie tylko uczestnicy kręgu akademickiego, również ci wszyscy, którzy interesują się światem. Język autora pozbawiony jest pretensjonalnej hermetyczności, a zarazem nie jest pozbawiony naukowej wnikliwości, realizuje obecny w nauce postulat systematyzacji i prezentuje niejeden punkt widzenia.
Paweł Kozłowski
