#021 Skuteczności formacji inside bar i jej wykorzystanie w różnych horyzontach czasowych

Transkrypcja: Analiza skuteczności formacji inside bar

W tym rozdziale udowodnię skuteczność formacji IB. Poniższe statystyki będą świetnym zakończeniem pierwszej części książki, która mogła wydawać się nadto teoretyczna. Pewne rzeczy dla zachowania spójności przekazu muszą zostać jednak opisane. Wracając do naszego głównego celu, przeprowadźmy prosty test. Poniżej przedstawiam jego założenia.

Sposób otwarcia pozycji:

Za każdym razem składaliśmy jedno zlecenie na otwarcie długiej pozycji 1 tick powyżej maksimum wewnętrznego bara oraz drugie – 1 tick poniżej jego minimum. W momencie kiedy jedno zlecenie zostało aktywowane, bez względu na jego kierunek, drugie zostawało automatycznie anulowane.

Sposób zamknięcia pozycji:

Nie używaliśmy ani stop lossów, ani zleceń realizujących zysk take profit. Naszym celem na tym etapie nie było bowiem budowanie systemu transakcyjnego, ale zweryfikowanie tezy o skuteczności działania formacji IB. Dlatego też każda pozycja była zamykana według tego samego schematu, tylko po różnym czasie trwania transakcji. Tym samym w pierwszym teście zamykaliśmy pozycje po pierwszym barze tworzącym wybicie, w drugim teście – po drugim barze, a w trzecim – po trzecim. W sumie przeprowadziliśmy test dla ośmiu wartości: 1, 2, 3, 4, 5, 10, 15 oraz 20. W badaniu pominąłem kwestię prowizji i poślizgów.

Analizując wyniki, skupmy się na dwóch aspektach. Po pierwsze – czy dzięki formacji IB zwiększa się prawdopodobieństwo sukcesu (będziemy to mierzyć, sprawdzając, jaki procent otwartych pozycji zakończy się zyskiem), a po drugie – w jaki sposób wygenerowane zyski mają się do ryzyka mierzonego wielkością drawdownu (wyrażone stopą zwrotu). Najważniejsze spostrzeżenia wynikające z tabeli zamieszczam poniżej.

1. Przede wszystkie przeprowadzone testy wygenerowały zysk. Jest to jednoznaczny i niezaprzeczalny dowód na skuteczność formacji IB!
2.  Trafność transakcji zawartych na podstawie formacji IB jest zbliżona niezależnie od długości trwania transakcji i waha się w granicach od 50,30% do 51,10%. Wartość tych parametrów sprawia, że – po pierwsze – na podstawie formacji IB nie można budować strategii transakcyjnych o dużej trafności (powyżej 60%) oraz że – po drugie – aby regularnie generować zyski, średnia wartość transakcji zyskownych musi być większa od średniej wartości transakcji stratnych.
3. Mimo, że wszystkie testy wygenerowały zysk, zauważyć można, że trafność IB spada wraz z długością trwania transakcji. Wynika z tego jednoznacznie, że: IB działa najlepiej przy wychwytywaniu krótkotrwałych ruchów cenowych (różnica 0,7% pkt może wydawać się nieznaczna, mimo to wskazuje na pewną istotną zależność). W dalszej części książki przedstawię również sposoby wykorzystania IB w strategiach trendowych, co jednak będzie możliwe tylko w przypadku zastosowania narzędzi określających trend.
4. Analizując stopę zwrotu (relację zysku do drawdownu), widzimy zależności podobne do tych, co w przypadku trafności. Im dłużej trwa transakcja, tym bardziej spada osiągana stopa zwrotu. Zdecydowanie najlepiej zachowują się transakcje, które trwają 1 bar lub 2, 3 bary. W ich przypadku stopa zwrotu osiąga wartości nie mniejsze niż 500%. W przypadku gdy transakcja trwa dłużej, stopa zwrotu spada i nie przekracza wartości 300%. Wskazuje to na krótkotrwały charakter działania formacji IB.
5. Liczba prób spada dla transakcji zamykanych po większej liczbie dni. W naszym teście otwieraliśmy bowiem nową pozycję dopiero w momencie, gdy poprzednia została zamknięta. W wyniku takiego podejścia część IB była pomijana.
   Wniosek 6. Brak stop lossów powodował, że w długo utrzymywanych pozycjach zdecydowanie zwiększały się drawdown i średnia wielkość straty. Istotnym wnioskiem z tego płynącym jest fakt, że w przypadku formacji IB kluczowa jest wielkość zlecenia obronnego. O sposobie ochrony kapitału w przypadku strategii bazujących na IB będę mówił w trzeciej części książki.

Selekcja inside barów

Z poprzedniej części wiemy już, że IB daje nam statystyczną przewagę na rynku. Nie należy jednak zapominać, że każdy IB jest inny. Czy można zatem odpowiedzieć na proste pytanie: które IB oferują większą przewagę od pozostałych? Niektóre elementy występujące w IB zwiększają skuteczność jego działania. Inne wywołują natomiast efekt odwrotny, powodując, że IB z punktu widzenia wygenerowania potencjalnego zysku staje się mniej atrakcyjny. Analizę wszystkich tych elementów nazywam filtrowaniem lub selekcją. W kolejnych rozdziałach zbadamy skuteczność poszczególnych filtrów, takich jak:

• sektor rynku,
• rynek,
• horyzont czasowy,
• trend,
• układ cen otwarcia i zamknięcia barów tworzących IB,
• zgodność wybicia z kierunkiem zamknięcia ostatniego bara,
• odległość od zamknięcia bara wewnętrznego do poziomu wybicia,
• relacja zamknięć pomiędzy barami tworzącymi IB,
• wielokrotność IB,
• zmienność,
• relacja wielkości bara wewnętrznego do bara zewnętrznego,
• efekt dnia tygodnia,
• łączenie formacji z większymi strukturami cenowymi.

Analiza poszczególnych filtrów jest o tyle istotna, że ich łączenie może wpływać na skuteczność systemów opartych na IB. Przykładowo jeśli w danym układzie występują dwa elementy (lub więcej) wzmacniające (np. zamknięcie w kierunku wybicia oraz zgodność wybicia z panującym na rynku trendem), to taki sygnał wydaje się bardziej wiarygodny niż w przypadku tylko jednego potwierdzenia. Umiejętność łączenia poszczególnych elementów IB, dającą traderowi przewagę rynkową, rozwinę w trzeciej części książki, w której zaprezentuję kompletne strategie transakcyjne.

Horyzont czasowy

Nie wszyscy traderzy handlują jednak na barach w tej skali czasowej. Dlatego w tym rozdziale przyjrzymy się skuteczności IB w perspektywie m30, m60, h4, dziennej, tygodniowej i miesięcznej. Testy, tak jak poprzednio, zostały wykonane na 82 rynkach, przy czym dla danych intradayowych analizowałem trzy lata (ze względu na ograniczenie ilości danych do analizy), a w przypadku większych horyzontów czasowych zbadałem ostatnie 10 lat.

Analiza statyczna; Omówienie analizy podejścia krótkoterminowego

1.  Analizując zestawienie, można przyjąć, że im wyższa perspektywa czasowa, tym wskazania płynące z IB są bardziej wiarygodne. Dotyczy to nie tylko aktualnie badanej formacji, ale generalnie układów price action. Na poparcie takiego wniosku nie mam żadnych innych dowodów (oczywiście prócz analizowanej tabeli), ale mam silne przekonanie o istnieniu takiej właśnie prawidłowości. Z mojego doświadczenia wynika bowiem, że im większa perspektywa czasowa, tym inwestorzy przykładają większą wagę do takiego układu.
2. Zdecydowanie najlepsze wyniki osiągnęła perspektywa dzienna (wynik netto: 1 624 860 USD; stopa zwrotu: 2617%), a następnie tygodniowa i miesięczna. Warto jednak zwrócić uwagę, że ta klasyfikacja została dokona według stopy zwrotu. Gdybyśmy wzięli pod uwagę średni wynik na pojedynczej transakcji, wtedy wyglądałaby ona zgoła inaczej: miesięczna: 153 USD, tygodniowa: 132 USD i dzienna: 57 USD. Bardzo dobre wartości średniej transakcji najwyższych skal powinny być jednak odbierane z umiarkowanym optymizmem. Należy bowiem zwrócić uwagę na wartość drawdownu, która w przypadku danych miesięcznych wyniosła ponad 1 mln USD (taki drawdown przy 1046 transakcjach i naprawdę niezłym zysku 160 378 USD oferuje tylko 15-proc. stopę zwrotu). Tak wysoka wartość obsunięcia kapitału wynika z dużych zleceń obronnych (dla przypomnienia zwracam uwagę, że stosujemy stop lossy czasowe), które występują w większych horyzontach czasowych.
3.  Warto zwrócić uwagę również na liczbę transakcji. W ostatnich 10 latach w skali miesięcznej wygenerowanych zostało 1046 sygnałów, a w skali dziennej – aż 28 647. Ta większa liczba IB, nawet przy słabszym niż w skali miesięcznej średnim wyniku na transakcję (57 USD do 153 USD), pozwoliła wygenerować 10-krotnie większy zysk (1,6 mln USD wobec 160 tys. USD). Analizując wyniki, zawsze należy być świadomym wszystkich czynników wpływających na ostateczny rezultat.
4. To, co może być dla niektórych zaskoczeniem, to zdecydowanie słabsze wyniki IB w niższych perspektywach czasowych. Zarówno w perspektywie h4, h1, jak i m30 osiągane stopy zwrotów były ujemne i oscylowały wokół poziomu od –71% do –85%.

Omówienie analizy podejścia średnioterminowego

1.  Ponownie najlepsze stopy zwrotu osiągnęła perspektywa dzienna (284% przy zbliżonym poziomie wartości średniej transakcji 52 USD), choć przy znaczącym wzroście obsunięcia kapitału (336 251 USD wobec 62 090 USD). Taki wynik z jednej strony potwierdza stabilność tej perspektywy w kontekście IB, z drugiej – wskazuje, że IB jest formacją, która najlepiej działa w koncepcji „tu i teraz”. Innymi słowy, gramy na podstawie określonego układu, oczekujemy dynamicznego wybicia, a po jego wystąpieniu stosunkowo szybko realizujemy zysk.
2. Na drugie miejsce, trochę przebojem, wdarła się perspektywa h4. Nie potrafię wytłumaczyć tego zjawiska. Niewykluczone, że jest ono wynikiem losowej natury rynków. Należy pamiętać, że na giełdach występują pewne prawidłowości, mimo to cena w dużym stopniu jest zdeterminowana przez trudno identyfikowalne czynniki. Ponieważ perspektywa h4 pojawiła się wysoko w naszej klasyfikacji tylko w podejściu średnioterminowym, przed jej wykorzystaniem w praktyce poddałbym ją dokładniejszej analizie.
3.  Perspektywa tygodniowa zakończyła okres badania na lekkim plusie (wysoki drawdown, wynoszący ponad 700 tys. USD zmniejszył stopę zwrotu do 24%), a miesięczna – w okolicach poziomu break even. Swoją słabość w kontekście IB ponownie potwierdziły najniższe skale czasowe, czyli h1 i m30.

Omówienie analizy podejścia długoterminowego

1.  Na pierwszy rzut oka widzimy, że wartości stóp zwrotu w podejściu długoterminowym nie różnią się znacznie od podejścia średnioterminowego. Najlepiej wypadła perspektywa dzienna (ponowne potwierdzenie stabilności tej perspektywy w kontekście IB), która w ostatnich 10 latach wypracowała wynik netto na poziomie prawie 700 tys. USD przy stopie zwrotu 262% i średnim zysku 55 USD.
2. Pozostałe dwie wyższe perspektywy, czyli tygodniowa i miesięczna, także przyniosły spory zysk. Stopy zwrotu oscylowały w okolicach 100% i wyniosły kolejno 82% i 97%. Szczególną uwagę warto zwrócić na wartość średniego zysku wypracowaną na danych miesięcznych – 1112 USD to zysk na jednej transakcji ok. 7-krotnie większy od IB tygodniowych i aż 20-krotnie – od IB dziennych. Niestety, nadal duży mankament w największej skali czasowej stanowi wysoki drawdown, który przekracza 590 tys. USD. Wartość takiego drawdownu w praktyce jest nie do zaakceptowania przez większość inwestorów indywidualnych.
3. Perspektywa h4, która poprzednio zaskoczyła nas pozytywnym wynikiem, teraz oscyluje w okolicach zera. Dwie pozostałe perspektywy intradayowe konsekwentnie osiągają wyniki zdecydowanie poniżej poziomu break even.

REKOMENDACJE

1. Zdecydowanie rekomenduję wykorzystanie IB w skali dziennej. Rozwiązanie takie jest najlepszym kompromisem w kontekście zysków i występującego drawdownu. W każdym z trzech podejść omawiany horyzont czasowy znajdował się wśród najlepszych wyników. Jednoznacznie świadczy to o stabilności (wartość średniej transakcji konsekwentnie oscylowała w zakresie 52–57 USD) i wiarygodności IB na wykresach w najbardziej popularnym horyzoncie czasowym.
2.  Warto rozważyć wykorzystywanie IB także w perspektywie tygodniowej. Zyski w tej skali czasowej były stabilne i zadowalające, choć z pewnością mankamentem jest potrzeba stosowania dużych stop lossów, które mogą prowadzić do znacznych obsunięć kapitału. W jaki sposób trader mógłby próbować redukować wartość drawdownów? Poprzez wprowadzenie do strategii ciaśniejszych stop lossów lub dodanie kolejnych filtrów, które opiszę w następnych rozdziałach. Należy jednak pamiętać, że każda modyfikacja strategii wymaga odrębnych badań.
3. Mimo że w skali miesięcznej zyski w dwóch z trzech podejść były zadowalające, co odbierałbym już jako pewną regularność wyników, to jednak olbrzymie drawdowny wydają się sporym problemem. Rozwiązaniem mogą być ETF-y lub inne instrumenty, które oferowałyby mniejszą ekspozycję na ryzyko niż kontrakty. Specyfika tych rynków jest jednak zupełnie inna i badania w tej książce nie powinny być aplikowane dla innych instrumentów niż te wykorzystywane przeze mnie w analizach.
4. Z perspektywy przeprowadzonych testów zwracam uwagę na potrzebę zachowania ostrożności podczas stosowania IB również w perspektywach intradayowych: h4, h1 i m30. Chciałbym jednak zwrócić uwagę, że powyższy wniosek nie oznacza całkowitego wykluczenia tych horyzontów czasowych z tradingu. Sam jestem daytraderem i układy IB wykorzystuję nawet na m5. Poprzez stwierdzenie „zachowanie ostrożności” mam na myśli, że trader, schodząc do niższych interwałów, musi być świadomy obniżenia skuteczności IB i w związku z tym filtry wzmacniające poszczególne sygnały powinny być silniejsze niż np. na wykresie dziennym.