Giełdy papierów wartościowych na świecie
Giełdy papierów wartościowych pełnią niezwykle ważną funkcję w globalnym systemie finansowym. Zapewniają inwestorom możliwość obrotu papierami wartościowymi (akcje i obligacje), a także walutami oraz derywatami. Z kolei dla przedsiębiorstw stanowią idealne miejsce do pozyskiwania kapitału. Ewolucja i rozwój giełd papierów wartościowych odegrały znaczącą rolę w postępie współczesnej gospodarki. W tym artykule przyjrzyjmy się bliżej niektórym z najważniejszych giełd na świecie i ocenimy, które z nich są najciekawsze.

Krótka historia giełd
Giełda w Amsterdamie, która powstała w 1602 roku, jest uważana za pierwszą nowoczesną giełdę. Została stworzona, aby umożliwić holenderskim inwestorom inwestowanie w akcje Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej – pierwszej publicznie notowanej firmy na świecie. To wydarzenie dało początek nowoczesnemu rynkowi akcji.

Kolejną, jedną ze starszych giełd na świecie, jest NYSE (New York Stock Exchange), która została założona w 1792 roku. Początkowo NYSE handlowała obligacjami rządowymi, ale później poszerzyła swoją działalność o akcje i inne papiery wartościowe. Obecni jest największą na świecie giełdą papierów wartościowych pod względem kapitalizacji rynkowej.

Największą po NYSE giełdą jest, założona w 1971 roku, NASDAQ (National Association of Securities Dealers Automated Quatation). To pierwsza na świecie elektroniczna giełda papierów wartościowych. Giełda NASDAQ jest znana z handlu spółkami technologicznymi, takimi jak Apple, Microsoft i Amazon. W swojej ofercie zawiera także wiele innych popularnych wśród inwestorów spółek.

Kolejna giełda, którą warto poznać, jest TSE (Toronto Stock Exchange). Została założona w 1878 roku i jest największą giełdą w Japonii. TSE jest znana z handlu spółkami takimi jak Toyota, Honda i Sony. Ma długą historię innowacji, była jedną z pierwszych giełd na świecie, która wprowadziła handel elektroniczny. W latach swojej świetności inwestorzy z całego świata skupiali uwagę przede wszystkim na spółkach z Japonii, które wówczas przodowały w rozwiązaniach technologicznych.

Dlaczego warto znać specyfikę poszczególnych giełd?
Na zachowanie giełd papierów wartościowych wpływają różne czynniki, takie jak warunki ekonomiczne, wydarzenia polityczne i globalne trendy. Na przykład podczas kryzysu finansowego w 2008 roku wiele giełd na całym świecie doświadczyło znacznych spadków wartości. Niektóre jednak okazały się bardziej wrażliwe niż inne. Każda giełda posiada swoją specyfikę, którą doświadczeni inwestorzy potrafią jednak właściwie wykorzystać.
NASDAQ to giełda znana ze swej zmienności, ponieważ jest ona pod silnym wpływem zmian w branży technologicznej. Będąc giełdą, na której notowane są jedne z najbardziej popularnych spółek na świecie notowania, NASDAQ jest na świeczniku inwestorów.
Z drugiej strony globu mamy TSE, która jest giełdą bardzo wrażliwą na wahania w gospodarce japońskiej, ponieważ wiele spółek notowanych na tej giełdzie pochodzi z Kraju Kwitnącej Wiśni.
Niektóre giełdy znane są ze swojej stabilności, jak np. NYSE, która jest uważana za punkt odniesienia dla stabilności światowego systemu finansowego. Kiedy na tej giełdzie dzieje się źle, efekty są odczuwalne na każdej innej giełdzie na świecie. Wiele spółek notowanych na NYSE jest często postrzeganych jako bezpieczna przystań dla inwestorów w czasach niepewności gospodarczej, ponieważ mają one długą historię stabilności oraz niezawodności.
Co wpływa na giełdy?
Na zachowanie giełd może wpływać polityka regulacyjna. Na przykład w odpowiedzi na kryzys finansowy w 2008 roku rząd Stanów Zjednoczonych wprowadził ustawę, która nałożyła nowe regulacje na branżę finansową. Zmiany prawne miały istotny wpływ na zachowanie NYSE i innych amerykańskich giełd.
Znaczenie mają także warunki ekonomiczne: ogólny klimat gospodarczy może istotnie wpłynąć na wyniki giełdy. Jeśli gospodarka rośnie, a stopa bezrobocia jest niska, firmy zwykle osiągają dobre wyniki, a notowania giełdy rosną. Jeśli gospodarka jest w recesji, firmy mogą mieć problemy, a razem z nimi ogólna kondycja giełdy.
Wydarzenia polityczne, takie jak wybory, wojny i napięcia geopolityczne również mają znaczący wpływ na rynek akcji.
Do tego dochodzą wyniki poszczególnych spółek notowanych na giełdach. Jeśli firmy zgłaszają wysokie zyski lub ogłaszają pozytywne wiadomości, cena ich akcji może wzrosnąć, co pozytywnie wpływa na giełdę. Im więcej popularnych i zarabiających spółek, tym lepsze wyniki pokazuje giełda, na której są notowane.
Warto również zwracać uwagę na ogólne nastroje inwestorów i nastawienie do poszczególnych rynków i giełd. Jeśli inwestorzy są optymistami, mogą kupić więcej akcji, co doprowadzi do wzrostu na giełdzie. I odwrotnie, jeśli inwestorzy są pesymistycznie nastawieni, mogą sprzedać więcej akcji, co doprowadzi do spadku na rynku.
Pozostałe giełdy świata
Poza wymienionymi giełdami inne godne uwagi to London Stock Exchange, Shanghai Stock Exchange i Hong Kong Stock Exchange.
London Stock Exchange jest jedną z najstarszych giełd na świecie, której początki sięgają XVII wieku. Giełda ta ma bogatą historię handlu różnymi papierami wartościowymi, takimi jak obligacje, akcje i instrumenty pochodne.

Shanghai Stock Exchange, założona w 1990 roku, jest największą giełdą w Chinach. Stała się ona kluczowym graczem w globalnym systemie finansowym ze względu na znaczny wzrost chińskiej gospodarki w ostatnich latach (po wybuchu epidemii koronawirusa PKB Chin nie odnotowało poważnych strat, tak jak stało się to w przypadku innych krajów).

Natomiast Hong Kong Stock Exchange, założona w 1891 roku, jest wiodącą giełdą w Azji i jedną z największych na świecie.

Bliżej domu, czyli polska GPW
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie jest liderem pod względem kapitalizacji w Europie Środkowo-Wschodniej. Założona w 1991 roku giełda przeszła znaczące zmiany na przestrzeni lat i jest aktualnie centrum rynków kapitałowych w regionie.
Podobnie jak w przypadku innych giełd o zachowaniu GPW decyduje wiele czynników. Polityka regulacyjna ustalona przez polski rząd i Narodowy Bank Polski wpływa na zachowanie giełdy, podobnie jak wydarzenia polityczne, takie jak wybory lub zmiany w polityce rządu.

Giełda oferuje różne instrumenty finansowe, w tym akcje, obligacje i instrumenty pochodne, zapewniając inwestorom szereg możliwości inwestycyjnych. Wśród najpopularniejszych spółek notowanych na GPW znajdują się PKN Orlen, KGHM, PKO BP i wiele innych.

Warto wiedzieć, gdzie inwestujesz!
Giełdy papierów wartościowych odegrały istotną rolę w rozwoju współczesnej gospodarki. Historia podkreśla ich znaczenie w ułatwianiu wzrostu i rozwoju gospodarczego.
Wiedząc, że na zachowanie giełd wpływa wiele czynników, takich jak warunki ekonomiczne, wydarzenia polityczne i polityka regulacyjna, a także znając ich specyfikę, możemy wykorzystać tę wiedzę na swoją korzyść!
Każda giełda ma unikalną historię i zachowanie, które przyczynia się do stabilności i wzrostu globalnego systemu finansowego. Giełdy papierów wartościowych są integralną częścią tego systemu, stanowiąc dla przedsiębiorstw platformę do pozyskiwania kapitału, a dla inwestorów doskonałe miejsce do mnożenia majątku. Historia zna wiele osób, które wzbogaciły się właśnie dzięki wykorzystaniu swojej wiedzy o giełdach.
Autorka: Ewa Puda
Ewa Puda

Project&Community Managerka Girls Money Club, studentka psychologii, inwestorka, traderka, entuzjastka blockchainu i nowych technologii, cyfrowa nomadka, przedsiębiorczyni, twórczyni internetowa @futurevva.
